Psixoanaliz: kelib chiqishi, ma'nosi, usullari, foydalari va boshqalar!

  • Buni Baham Ko'Ring
Jennifer Sherman

Psixoanaliz nima?

Hozirgi kunda juda mashhur bo'lgan psixoanaliz terapiyaning bir turi bo'lib, u odamlarga o'z his-tuyg'ularini yaxshiroq tushunishga yordam berish uchun dialogdan foydalanadi. Vrach Zigmund Freyd tomonidan ishlab chiqilgan bu taklif psixolog yoki psixoanalitik bemorning hayotidagi aniq ko'rsatmalarga murojaat qilish, uni gapirishga undash va shu tariqa muammolarni hal qilish uchun birgalikda harakat qilishdir.

Biroq, shunday bo'ladi. bu rezolyutsiya tushunchalari ichida turli xil chiziqlar, chunki u hali ham kengayib borayotgan sohadir. Ammo, umuman olganda, mutaxassislarda mavjud bo'lgan nazariy asoslar bilan maslahatlar beriladi va bemorning roziligi bilan u unga amal qilishni xohlaydimi yoki yo'qmi, qaror qiladi. Davolash depressiya va tashvish kabi turli xil kasalliklar uchun ishlatilishi mumkin. Psixoanaliz haqida hozir ko'proq bilib oling.

Psixoanalizning ma'nosi

Psixoanaliz - bemor o'zini nimani his qilayotgani va unga qanday munosabatda bo'lishi kerakligini tushunishi uchun dialogdan foydalanadigan terapiya turi. Biroq, bu shunchaki suhbat emas, balki nazariy maktablarga asoslangan chuqur o'rganish bo'lib, uning vazifasi har bir kishining hayotidagi ushbu hodisalarni tushuntirishdir. Endi uning tarixi, qanday amalga oshirilganligi va, albatta, uning "otasi" Zigmund Freyd haqida bir oz ko'rib chiqing!

Psixoanalizning kelib chiqishi

Psixoanaliz o'zining birinchi asoslarini qo'ygan. 19-asrning oxirida, Zigmund Freyd va ba'zi hamkorlar tomonidan o'ylab topilganida. Uning hikoyasihis-tuyg'ulari va munosabatlar yo'lini qanday his qilishlari va psixoanalist tomonidan tavsiya etilgan maslahat va dinamika bilan er-xotin noqulaylikni hal qilish yo'llarini o'ylab ko'rishga da'vat etiladi.

G'oya shundan iboratki, ular nima haqida gapirishadi. his, vositachi bilan, ular sozlash va muayyan muammolarni hal qilish mumkin. Bundan tashqari, psixoanalitik ushbu stsenariyda bemorlarni qaror qabul qilishga undaydigan tinchlikparvar roliga ega.

Psixoanalitik guruhlar

Ehtimol, guruh terapiyasi amerikaliklarning filmlari tufayli eng yaxshi ma'lum bo'lgan turlardan biridir. bu turdagi texnikani ko'p ko'rsatadiganlar. Ammo, umuman olganda, guruh terapiyasi, masalan, alkogolizm kabi mumkin bo'lgan keng tarqalgan kasalliklarni davolash uchun amalga oshiriladi.

Taklif shundan iboratki, har bir kishi o'zini qanday his qilayotgani haqida gapiradi va shu tarzda guruh bilan baham ko'radi. . Ular o'xshash vaziyatlarni boshdan kechirganlari uchun birga bo'lganlari uchun, birining tajribasi boshqasiga yordam berishi mumkin. Shuningdek, sessiyalarda ular bir-birini qo'llab-quvvatlashga chaqiriladi. Ajoyib dinamika.

Psixoanalizning afzalliklari

Psixoanalizning afzalliklari juda ko'p, chunki u har doim ham "muammo"ni hal qilishi shart emas. O'z ongingiz haqida tushunish u bilan yaxshi yashash uchun asosdir. Tahlil mashg'ulotlarini o'tkazish hatto o'zingizga bo'lgan ishonchni oshirishga yordam beradi, chunki ishonch bilimdan tug'iladi.

Va bu bilimdan kelib chiqadi. Endi asosiy narsani topingPsixoanalizning bemor hayotidagi afzalliklari va bu potentsiallar qanday rivojlanadi!

Etakchilik tuyg'usi

Agar biz ongimizni nazorat qilsak yoki uni yaxshi bilsak, ko'p narsalarni nazorat qilamiz. . Shuni hisobga olib, tahlil qilish yetakchilikni rivojlantirishga ko‘p yordam beradi. Inson o'zining ichki muammolarini hal qila boshlaydi va deyarli avtomatik ravishda o'zini idrok eta boshlaydi va o'zini diqqat markaziga qo'ya boshlaydi.

E'tiborga olish kerak bo'lgan yana bir omil - tahlil qilish qiyinchilikka undaydi. Shunday qilib, siz terapevtingiz bilan birgalikda o'z chegaralaringizni bilib olasiz va qanchalik uzoqqa borishingiz mumkinligini bilib olasiz. Va qiyinchiliklarni kengaytirib, ularni hal qilish qobiliyatimiz ham kengayadi.

Yangilanish

Tahlil jarayonida bemor o'zini o'zi ilgari qo'ymagan vaziyatlarga qo'ya boshlaydi va , buning ichida u o'z didini tushunib, tozalay boshlaydi, shu bilan o'zini yangilaydi. Bemor turli vaziyatlarda kimligini, ayniqsa, u repressiya qilganlarni tushunishi uchun davolashda muhim qadamdir.

Shunday qilib, bemorning o'rtasida butunlay boshqacha bo'lishi juda tez-tez uchraydi. jarayon. Psixoanaliz bemorning emotsional emansipatsiyasiga yordam beradi va biz kompaniyamizga o'rganib qolganimizda, biz turli xil ta'm va o'ziga xosliklarga ega bo'lishimiz mumkin, chunki biz ular bilan muomala qilishdan qochamiz.

O'zaro munosabatlarni yaxshilash

Tahlil qilingan odamlar. odamlar yaxshiroq hal qilinadi.Va sizning muammolaringiz bilan yaxshiroq shug'ullanadigan odam sizni atrofingizdagi odamlar bilan yaxshi munosabatda bo'lishga undaydi. Agar dardingiz uchun boshqasini ayblamasangiz, munosabatlaringiz allaqachon yaxshilanadi.

Va bu ishqiy munosabatlar bilan cheklanib qolmaydi, chunki sizning barcha ijtimoiylashuvingiz ancha yaxshilanadi. Tahlil jarayonida yaratilgan hamdardlik boshqaning makonini va birinchi navbatda o'z makoningizni tushunishingiz uchun juda muhimdir. Hurmat ularning munosabatlarida muhim ustun bo'la boshlaydi.

Uzluksiz ta'sir

Uzoq muddatli ta'sirlar juda ko'p va eng muhimi, ular doimiydir. Aql doimo kengayib boradi, shuning uchun agar ijobiy rag'batlantirilsa, u dunyo haqidagi tushunchangizni butunlay o'zgartirishi mumkin. Bundan tashqari, psixoanaliz seanslari hech qachon monoton bo'lmaydi, chunki siz har kuni yashayapsiz va ular bir xil emas.

Biroq, tahlil abadiy emas. Psixoanalitiklar ko'pincha bemorlarni bo'shatadilar, chunki ular endi ularning xizmatlariga muhtoj emaslar. Analitik endi yordam bera olmasligi va boshqasini tavsiya qilishi ham mumkin.

Shaxsiylashtirilgan davolash

Psixoanaliz seanslarining eng katta afzalliklaridan biri shundan iboratki, davolash barchasi sizga qaratilgan. Terapevt sizni taniydi va ayniqsa siz va ehtiyojlaringiz uchun dinamika va qiyinchiliklar haqida o'ylaydi.

Terapevt muhitida o'zingizni yaxshi kutib olishingiz muhim,har doim terapevt sizning do'stingiz emasligini eslab, u sizni himoya qilish va sizning haqligingizni aytish uchun u erda emas. U imkon qadar professional bo'lib, xatolarni ko'rsatib, sizga amal qilishi mumkin bo'lgan yoki qilmasligingiz mumkin bo'lgan maslahatlarni beradi.

O'z-o'zini bilish

Butun davolashning eng muhim qismi. O'z-o'zini bilish bilan bemor hali o'rganilmagan narsalar olamiga ochiladi. O'zini bilgan odam - qiyinchiliklarni engishga tayyor odam. U nima bo'layotganini bilmasligi mumkin, lekin u qandaydir yo'l bilan uni engib o'tishiga ishonchi komil.

O'z-o'zini anglash boshqa barcha bosqichlar uchun muhimdir va bu bemor birinchi bo'lib tushunadigan narsalardan biridir. rivojlangan. Bizning idrokimizni va dunyoda qanday ekanligimizni o'zgartirish hayotimiz, maqsadlarimiz va orzularimizni o'zgartiradi va juda ko'p. Psixoanaliz - bu taklif.

Kim psixoanalizga murojaat qilishi mumkin?

Har bir inson psixoanalizdan yordam so'rashi mumkin, lekin ba'zi hollarda u qat'iy ravishda buyuriladi. Psixik buzilishning klinik ko'rinishini ko'rganingizda, bu asosiy hisoblanadi. Ammo, agar siz buni his qilsangiz, hatto hisobotsiz ham, siz terapevtni qidirib, ba'zi eksperimental mashg'ulotlar yoki hatto kuzatuvni amalga oshirishingiz mumkin.

Psixoanaliz biz biladigan aql va qanday qilib ko'p narsalarni qo'shadi. biz o'zimiz bilan shug'ullanishimiz mumkin va kerak. Bu jarayono'zini inson sifatida tushunish va birinchi navbatda o'zini hurmat qilish qiyin. Bu kelajakda juda samarali bo'lishi mumkin bo'lgan foydali tajribadir.

Terapiya texnikasining boshlanishini tushunish uchun asos bo'ldi, chunki u Freydning gipnozga bo'lgan qiziqishi bilan boshlanadi.

Maqsad psixik kasalliklarni bemor o'zining klinik holatining evolyutsiyasini ham ko'ra oladigan tarzda davolashdan iborat edi. . Bundan tashqari, psixoanaliz, elektroshok terapiyasi kabi, yaratilishidan oldin qo'llanilganlar kabi invaziv protsedura emas.

Freyd, psixoanalizning otasi

Zigmund Freyd avstriyalik nevrolog va psixiatr bo'lib, inson ongida bir necha yillik izlanishlardan so'ng ruhiy kasalliklarni nazorat qilish va davolash usulini ishlab chiqdi. . Uning asosiy yo'nalishi isteriya bilan og'rigan odamlarni davolash edi.

U o'z tadqiqotlarini fransuz shifokori Sharko kabi gipnozni shu darajada davolashda qo'llaydigan taniqli shifokorlarni izlashdan boshladi. Ularning nazariyasiga ko'ra, isteriya ko'pgina kasalliklar kabi irsiy yoki organik emas, balki psixologik.

Shunday qilib, g'oya o'sha odamlarning psixologiyasiga kirishdan iborat edi. Lekin qanday? Charcot tomonidan allaqachon ko'p gapirilgan va ma'lum bo'lgan ongsizlikka kirish orqali. Bunga asoslanib, u ongni tushunish va odamlarni bugungi kunda kompulsiv dissosiativ buzuqlik deb ataladigan isteriyaga olib kelgan patologik sabablarni nazariya qilish uchun tinimsiz izlanishni boshladi.

Ongsizlik va psixoanaliz

Behushga kirish. qismi,Keyin psixoanaliz ongning boshqa darajasiga kiradi, chunki u xotiralar, impulslar va bostirilgan istaklarni o'z ichiga oladi. Nomidan ko'rinib turibdiki, siz u erda nima borligini har doim ham bilmaysiz, chunki u ongning biz nazorat qila olmaydigan qismidir.

Ko'pincha behushning ba'zi qismi yordamga muhtoj, lekin noto'g'ri signallarni yuboradi. ongli qism, sababini bilmasdan. Va agar sizda psixoanaliz orqali kirish imkoni bo'lsa, siz simptomni emas, balki boshida noto'g'ri bo'lgan narsani tuzatishni boshlaysiz. Kimningdir qorong'ulikdan qo'rqishi, masalan, u erda mavjud bo'lgan bolalik xotirasi bilan bog'liq bo'lishi mumkin.

Biroq, u davolashda gipnozni kamdan-kam qo'llaydi. Psixoanaliz zararni tuzatishga va shu yo'l bilan bezovtalik va kasalliklardan xalos bo'lishga harakat qilish uchun ongli ravishda ongsizlikka kirishga asoslangan.

Psixoanaliz uchun

Umuman olganda, psixoanaliz psixoanalizidan foydalaniladi. ruhiy kasalliklarga qarshi turli xil davolash usullari uchun. Biroq, uning ichida o'rganilgan texnikalar orqali, his-tuyg'ular va his-tuyg'ularni tushunish va ularga qarshi kurashish osonroq bo'ladi, qo'shimcha ravishda, albatta, har bir kishi doimo boshdan kechiradigan mojarolar va inqirozlarni.

O'z fikringizni ochib, terapevt bilan suhbatda siz o'zingizning muammolaringiz va tashvishlaringizni yanada yaxlit ko'rishingiz mumkin. Va bu mutaxassisni tayyorlash, uning texnikasi va har bir vaziyatni hal qilish usullari bilan birgalikda hamma narsa osonroq bo'ladi.tartiblangan. Bu o'z-o'zini bilish uchun ajoyib vosita, chunki u biz his qilayotgan narsalar bilan chambarchas bog'liq.

Psixoanaliz qanday amalga oshiriladi

Qulay muhitda, terapevt tomonidan taqdim etilgan ofisda, bemor divanda o'tiradi yoki yotadi va his-tuyg'ularingiz haqida gapira boshlaydi. Mashg'ulotlar 45 daqiqadan 1 soatgacha davom etadi, odatda haftada bir marta. Chastotasi psixolog (yoki psixiatr) va bemor o'rtasida belgilanadi.

Uyatchan bo'lmaslik uchun ko'z bilan aloqa qilmaslik, bu bemorga o'z hayotidagi muayyan nuqtalar, masalan, bolalik yoki travmatiklik haqida gapirish tavsiya etiladi. davri. Har bir kun tartibi kerak bo'lganda davom etishi mumkin va keyingi sessiyada uni davom ettirish kerak.

Mashg'ulotlar davom etar ekan, psixoanalitik bemor bilan birgalikda vaziyatning markaziga qarab boradi. Terapevt gapirgandan ko'ra ko'proq tahlil qiladi, bemorni va uning his-tuyg'ularini tinglaydi, bu ko'pincha u uchun ham yangidir.

Zamonaviy psixoanaliz

Psixoanaliz vaqt o'tishi bilan takomillashib, umumiy mavzularga murojaat qiladi. Vaqt o'tishi bilan u tez-tez gapira boshlagan diqqatga sazovor jihati bizning shaxsiyatimizning muhim qismi erta bolalik davrida yaratilganligini va shuning uchun ko'plab orttirilgan jarohatlar ham shu erdan kelib chiqishini tushunish edi.

O'ylash. u, psixoanalizning ushbu zamonaviy modelidaBemor ushbu asosiy his-tuyg'ularga yoki ibtidoiy his-tuyg'ularga qarshi turishga undaydi, bugungi kunni tushunishga harakat qiladi. Bu ongli regressiyaning bir turi. Shunday qilib, bemor hayotning hozirgi bosqichida unga yordam beradigan javoblarni qidirib, joylarni va bolalik xotiralarini qayta ko'rib chiqadi.

Psixoanaliz mutaxassisi

Psixoanalizchi psixologiya bo'yicha o'qitilgan shaxs bo'lishi kerak. yoki psixiatriya, garchi bu sohada ishlaydigan mutaxassislar uchun majburiy shart emas. Bu psixoanalist bir-biridan juda farq qiladigan bemorlar bilan nazariy ish yo'nalishini qabul qiladi.

Shunday ekan, ular bilan rozi bo'lgan mutaxassislar bilan qaysi yo'nalishda ishlashni yoqtirishini har doim o'rganish yaxshidir. Eng keng tarqalgani - Freyd. Yana bir muhim talab - psixoanalitik mashg'ulot paytida yoki undan keyin klinik nazoratdan o'tishi kerak. Bu bemorlar bilan har qanday aloqa qilishdan oldin juda muhimdir.

Psixoanalizning asosiy maktablari

Vaqt o'tishi bilan yangi tadqiqotlar olib borildi va yangi dalillar aniqlandi. Shunday qilib, ba'zi boshqa psixoanalistlar va psixiatrlar o'zlarining empirik tadqiqotlariga asoslanib, ish yo'nalishlarini o'z ichiga boshladilar.

Shunday qilib, psixoanalizdagi ba'zi maktablar tashkil etildi va ularning har biri o'ziga xos tarzda ishlaydi. Eng yaxshi maktablarni ko'rib chiqingpsixoanaliz va ular ruhiy buzilishlar va kasalliklarni hal qilishda qanday ishlaydi!

Zigmund Freyd

Ego. Aynan shu so'z bilan psixoanaliz otasining maktabi tuzilgan. Uning uchun ego bizni haqiqat bilan bog'laydigan qismdir. Buning sababi shundaki, u superego va id o'rtasidagi vositachi bo'lib, bizni haqiqiy hayotga olib kelish va sog'lom fikrga murojaat qilishda asosiy rolga ega.

Id, oddiy qilib aytganda, ongsiz qism bo'lar edi. ong, istaklar va instinktlar uchun javobgardir. Va egosiz biz deyarli mantiqsiz harakat qilamiz. Va nihoyat, superego bizning to'liqligimizdir. Shuning uchun Freydning taklifi travma va ruhiy buzilishlar kelib chiqadigan idga kirish uchun ego bilan ishlashdir.

Jak Lakan

Lakan uchun inson psixikasi belgilar orqali tushuniladi. tildan shakl yaratish. Oddiy qilib aytganda, Lakan bizning ichki men allaqachon tayyor bo'lgan dunyoda birga yashaydi va u o'zining shaxsiy yukini olib kelganida, u dunyoni o'ziga xos tarzda ko'radi, dedi.

Shu nuqtai nazardan fikr yuritish, psixoanalitik va faylasufning ta'kidlashicha, birovni bir qarash bilan tahlil qilib bo'lmaydi, chunki inson til va ramzlarning rag'batlantirilishiga o'zi bilgan va tushunadigan tarzda munosabat bildiradi. Ahamiyatning ko'pligi Lakan maktabi tahlillarida asosiy o'rin tutadi.

Donald Vinnikot

Donald Vinnikot bolalikka ko'proq yo'naltirilgan yondashuvni keltiradi,Bu erda u o'rnatilgan eng muhim rishta ona va bola ekanligini ta'kidlaydi. Vinnikotning ta'kidlashicha, chaqaloqning asosiy muhiti mehmondo'st bo'lishi kerak va bu birinchi ijtimoiy aloqa uning kim bo'lishini qurish uchun muhim ahamiyatga ega.

Psixoanalitik ona bilan munosabatlar haqida gapirganda, u onani aytadi. chaqaloq hayotining eng katta ustuni bo'lib, u mavjudotning qurilishida bema'niroq rol o'ynaydi. Shu nuqtai nazardan, u kattalar hayotidagi ruhiy muammolarning aksariyati ona bilan "nuqsonli" munosabatlardan kelib chiqadi, deb da'vo qiladi.

Melanie Klein

Melanie Kleinning tadqiqoti bolalarga asoslangan. U o‘zini bir guruh bolalar va ular qo‘rquv, iztirob yoki xayollar bilan o‘ynaganda ularning ongini qanday tutishini o‘rganishga bag‘ishladi. Kleinning tadqiqoti Freydning fikriga ziddir, u ibtidoiy instinkt jinsiy ekanligini ta'kidlagan.

Melanie uchun asosiy stimul tajovuzkorlikdir. U Klein nazariyasida turli vaziyatlar va ularning oqibatlarini bog'laydi. Psixoanalitik, shuningdek, ongsizlikning namoyon bo'lgan bolalik fantaziyalarining ahamiyati haqida gapiradi. Va, ayniqsa, bolalikda, ular onani har doim buyuk qahramonlik bilan olib kelishadi, aksariyat hollarda u haqiqatdan ham ko'proq "shafqatsiz".

Vilfred Bion

Bion tomonidan ishlab chiqilgan nazariya. Bu fikrlashdir. Uning uchun inson har xil yomon vaziyatlarni o'z holiga qochib, engadifikrlar, u erda u panoh va tasalli topadi, parallel haqiqatni yaratadi. U o'z nazariyasida fikrlashni ikkita harakatda belgilaydi: fikrlar va fikrlash qobiliyati.

Biz biror narsani xohlaymiz, bu haqda o'ylaymiz. Ammo, agar biz bu fikrni amalga oshira olmasak, biz xafa bo'lamiz va xafa bo'lamiz. Bunda biz ongimiz tomonidan yaratilgan stsenariyga olib boramiz va u erda bu harakat haqiqatga aylandi. Ya'ni, biz o'ylagan va erisha olmagan narsa uchun ongimizda inkor qilamiz.

Psixoanalitik usullar

Psixoanalizda yakuniy maqsadni osonlashtiradigan ba'zi ijro usullari mavjud. davolash. U bir nechta sabablarga ko'ra terapiya bo'lganligi sababli, bemorning o'zini yaxshi his qilishi uchun xavfsiz va qulay muhit yaratish juda muhimdir. Oxir-oqibat, u muhim. Bu, masalan, guruhda amalga oshirilishi mumkin. Endi tahlilning asosiy turlarini va ularning eng yaxshi qo'llanilishini tekshiring!

Psixodinamika

Psixodinamika - bu shaxslararo o'zaro ta'sirlarga ko'ra inson reaktsiyasini hisobga oladigan tadqiqot. Psixodinamik psixoanaliz seansida, masalan, odamning terapevt bilan yuzma-yuz kelishi, keyingi suhbatda butunlay o'zgarishlarga olib kelishi odatiy holdir.

Usul asosan ko'proq samimiy muammolarni davolashda qo'llaniladi, masalan. tashvish va depressiya kabi. Odatda a deb tushuniladigan bu texnikaqiyinchilik, u shifokor va bemor munosabatlarini yaratishga yordam beradi, jarayonni yaqinlashtiradi.

Psixodrama

Teatr darslarida ko'p qo'llaniladigan psixodrama haqiqiy his-tuyg'ularni yaratish uchun uydirma sahnalardan foydalanadi, O'zingizning va boshqalarning tajribalariga asoslanib, his-tuyg'ular bilan kurashish osonroq bo'lib tuyuladi, chunki men men emas, balki boshqasi.

Mavzu markaziy bo'lib, guruhlar yoki juftliklarda belgilar beriladi. . Aksariyat hollarda ishtirok etganlardan birining tajribasi bo'lgan bunday vaziyatda bemorga xuddi boshqa odam kabi o'ylashga undaydi. Shunday qilib, butun vaziyatni boshqa nuqtai nazardan tushunish uchun.

Bolalar

Bolalar bilan qo'llaniladigan psixoanaliz usuli kattalarnikidan biroz farq qiladi, chunki mantiqiy fikrni saqlash ancha murakkab. bolalar bilan dialog. Shunday qilib, bolalar o'ynashga, chizishga va ba'zi harakatlarni bajarishga undaydi. Bu ularning tilida gapirish usulidir.

Ular boshqa biror narsa qilayotganda, psixoanalitik ular bilan suhbatlashishga harakat qiladi. Chizmalar ham keng qo'llaniladi, chunki ba'zi bolalar o'zlarining zo'ravonliklari va jarohatlarini shu tarzda ko'rsatadilar. O'smirlar bilan yondashuv juda o'xshash bo'lishi mumkin, lekin bajariladigan faoliyatda bir oz farq qilishi mumkin.

Er-xotinlar

Psixoanaliz munosabatlarida inqirozga uchragan juftliklar tomonidan ham qo'llanilishi mumkin. Texnika oddiy: ikkalasi ham o'zlari haqida gapiradilar

Orzular, ma'naviyat va ezoterizm sohasidagi mutaxassis sifatida men boshqalarga tushlaridagi ma'noni topishga yordam berishga bag'ishlanganman. Tushlar bizning ongsiz ongimizni tushunish uchun kuchli vosita bo'lib, kundalik hayotimiz haqida qimmatli fikrlarni taklif qilishi mumkin. Mening orzular va ma'naviyat olamiga sayohatim 20 yil oldin boshlangan va o'shandan beri men ushbu sohalarda keng miqyosda o'qidim. Men o'z bilimlarimni boshqalar bilan baham ko'rishga va ularga o'zlarining ruhiy shaxslari bilan bog'lanishlariga yordam berishga ishtiyoqmandman.